Sağlık Turizmi Sözlüğüne Başlarken
Sağlık turizmi, sürekli daha da globalleşen ve büyüyen bir sektör. Şu an olmasa bile, gelecekte ortak bir sağlık turizmi dili oluşması da bundan dolayı kaçınılmaz. Özellikle yanlış anlaşılmalardan kaçınmak ve doğru yerde doğru kelimeyi kullanabilmek adına, sağlık turizminde yer alan herkesin ama herkesin bazı temel kelime ve kelime öbeklerine hakim olması gerekiyor. Bu amaçla bir sağlık turizmi sözlüğü hazırladık. Gelin başlayalım.
Akreditasyon (Accreditation)
Hastaneleri akredite eden çeşitli kuruluşlar vardır. Bu kuruluşlar sayesinde hastaneler sürekli olarak standartlarını iyileştirmeye ve herkes için aynı kalitede hizmeti sunmaya çalışmaktadırlar. Akredite kuruluşları belirledikleri standartlarda sürekliliği gözeterek hastanelerin hem hizmet kalitesini korumalarını hem de hasta memnuniyetini artırmalarını sağlarlar. Hastaneler de sürekli olarak kendi kendilerini değerlendirerek hizmet ve bakım standartlarını artırmaya çalışırlar.
Uluslararası akreditasyon kuruluşlarından bazıları şunlardır:
- JCI – Joint Commission International, www.jci.org – uluslararası hastane akreditasyonu için altın standardı temsil eder.
- ISquA – International Society for Quality in Healthcare, https://isqua.org/ – uluslararası sağlık hizmetlerinde kalite güvencesini tartışan kar amacı gütmeyen bir kuruluştur.
- ISO – www.iso.org Uluslararası Standardizasyon Örgütü, yüze yakın üye ülkesi olan ve akreditasyon standartlarına uyumu kolaylaştıran ve sağlayan uluslararası bir kurumdur.
- QHA – Quality Healthcare Alliance – NHS klinik yönetişimine dayalı standartları kullanan Birleşik Krallık merkezli bir kuruluştur.
Ayakta Bakım (Ambulatory Care)
Ayakta tedavi temelinde sunulan herhangi bir tıbbi bakımdır. Artan tıbbi durumlar, hastaneye yatmayı gerektirmez ve bir hastaneye kabul edilmeden yönetilebilir. Kan testleri, X-ışınları, endoskopi ve hatta yüzeysel organların biyopsi prosedürleri dahil olmak üzere birçok tıbbi araştırma ayakta gerçekleştirilebilir.
Bağlı Kuruluşlar (Affiliations)
Prestijli tıp enstitülerine (Harvard Medical veya John Hopkins gibi) bağlı olan, tesislerinde yüksek düzeyde kaliteli sağlık hizmeti sağlama arzusunu gösteren ve sağlık turistlerine hizmet veren hastanelerdir.
Kurul Onaylı Sağlık Hizmeti Sağlayıcısı (Board Certified Healthcare Provider)
Bu, doktor veya cerrahın ülkelerindeki sağlık kurulu tarafından onaylandığı anlamına gelir. Bahsi geçen doktor veya cerrahın kimlik bilgilerini kontrol etmek mümkün olmalıdır. Ayrıca sağlık kurulu sertifikalı olmayan biri tarafından tedavinin gerçekleştirilmesi kesinlikle tavsiye edilmemektedir.
Mükemmeliyet Merkezleri (Center of Excellence)
En iyi doktorlara, hizmetlere ve tedavilere sahip olduğu bilinen yerlerdir. Örnek olarak Londra’daki Harley Street verilebilir.
Tüketici Fiyat Endeksi (Consumer Price Index)
Tüketim malları ve hizmetlerinin dalgalı fiyat seviyesini ifade eder.
Kültürel Hoşgörü (Cultural Tolerances)
Hedef ülkenin kültürel, dini ve sosyal geleneklerini anlamaktır. Bu gelenekleri bilmek ve anlamak olası yanlış durumların önüne geçecektir.
Belgelerin Dokümante Edilmesi (Digitizing Documents)
Yabancı doktorlarla daha kolay konsültasyon yapmak için tıbbi belgeleri ve kayıtları dokümante etmek ve çevrimiçi olarak paylaşmak oldukça önemli bir konudur. Bu dokümanlar sayesinde tedavi süreci yabancı bir doktor tarafından kolayca anlaşılır. Hastamız kendi ülkesinde bir doktora gittiğinde herhangi bir sorun yaşamadan tedavi olabilir veya tedavi sonrası süreç ile ilgili aklına takılan soruları doktoruna danışabilir.
Seçmeli Cerrahi (Elective Surgery)
Tıbbi bir acil durum olmaktan ziyade ameliyat olup olmamayı seçmeyi ifade eder. En sık olarak kozmetik cerrahi prosedürlerde görülür.
Sağlık Turizmi Acentesi (Health Tourism Agency)
Sigorta Koşulları
- Hava Ambulans Sigortası (Air Ambulance Insurance) – hastayı ülkesinden varış noktasına ve tekrar ülkesine taşımak içindir.
- Ortak Ödeme (Co-pay) – hasta ve sigorta şirketi arasında ödeme bölünmesidir.
- Düşülebilir (Deductible) – sigorta şirketi tedavi için ödeme yapmadan önce hastanın sorumlu olduğu önceden kararlaştırılmış bir miktardır.
- Tıbbi Seyahat Sigortası (Medical Travel Insurance) – normal bir tatil veya iş seyahati yerine özellikle tıbbi tedavi için seyahat eden hastaları kapsayan bir sigortadır.
- Seyahat Sigortası (Travel Insurance) – tatil ve iş seyahati sigortasıdır.
- Yetersiz Sigortalı (Underinsured) – faturalarını karşılayacak kadar sigortası olmayan hastalar için kullanılır.
- Sigortasız (Uninsured) – sigortasız kişi için kullanılır.
Ülke İçi Kanunlar (Intra-Country Laws)
İki ülke arasındaki yasal anlaşmalar, ana ülkede hedef ülkeye karşı yapılan yasal işlemleri etkileyebilir.
Yasal Sorunlar
- Yasal Başvuru (Legal Recourse) – bir şeyler ters gittiğinde hastanın yapabileceği yasal işleme denir.
- İcra Kanunları (Enforcement Laws) – sözleşmelerdeki yasal şartların kendi ülkesinde veya hedef ülkede uygulanabilir olduğu durumları tanımlar.
- Yargı yetkisi hükümleri (Jurisdiction Claues) – hastaneler veya tıbbi tesislerle yapılan sözleşmelerdeki yasal hükümlerdir.
Sağlık Turizmi Komplikasyonları (Health Tourism Complications)
Bir medikal turist olarak tedavi sırasında, tedavi sonrası ya da seyahatle ilgili problemler için kullanılır.
Sağlık Turizmi Paketleri (Health Tourism Packages)
Amacı yurtdışında sağlık hizmeti almak için seyahat etmek olan medikal turistler için özel paketler hazırlanır. Paket genellikle seyahat, konaklama ve tedavi masraflarını kapsar.
Millileştirilmiş Sağlık Sistemi (Nationalized Healthcare System)
Bu sistemde sağlık bakımı ülke vatandaşlarına ücretsiz veya çok düşük bir maliyetle sağlanır. Birleşik Krallık’ın Ulusal Sağlık Hizmeti (NHS) buna örnek verilebilir.
Hasta Tıbbi Kayıtları (Patient Medical Records)
Hastalar, ya doktorlarından yabancı hastane ile irtibat kurmalarını istemeli ya da kendi kayıtlarının sorumluluğunu almalıdır. Hastalar, sağlık hizmeti için seyahat ederken hasta kayıtlarının ve ilgili bilgilerin kopyalarını almaya çalışmalıdır. Tedavi sonrası hem bakım hem de komplikasyonlar için bu kayıtların bulundurulması elzemdir.
Postoperatif Komplikasyonlar (Post-Operative Complications)
Tedaviden sonra ters gidebilecek tıbbi rahatsızlıklar veya problemlerdir. Bazı yaygın tedavi sonrası komplikasyonlara, hastanın tam iyileşmeden önce uzun yolculuklar yapmasından kaynaklı kan pıhtılaşması görülmesi örnek verilebilir.
Ön Konsültasyon (Pre-consultation)
Tedaviden önce bir doktor veya cerrah ile konsültasyonu ifade eder.
Sağlık Hizmeti Sağlayıcıları Tarafından Yapılan Kalite Uygulamaları
- Kalite Göstergeleri(Quality Indicators) – yüksek kaliteli bir tesisi belirtmek için gerekli kalite göstergelerine yönelik listeleri ve kriterleri bulmak için, JCI gibi kuruluşların ne aradıklarını öğrenmek için akreditasyon web sitelerine başvurmak en iyisidir.
- Yayınlar (Publications): International Medical Travel Journey(https://www.imtj.com/), Medical Tourism Association (https://www.medicaltourism.com/mta/home) ve Yurtdışında Tedavi (https://www.treatmentabroad.com/) gibi platformlardaki yayınlar sağlık turistleri için ciddi bir bilgi kaynağıdır.
İyileştirme Merkezleri (Recovery Centers)
Sağlık turistlerinin tıbbi tedavisinden sonra iyileşmek için ameliyat sonra bakım hizmeti alabilmesini sağlamaya yarayan merkezlerdir. Bu yerler yarı tıbbi olarak adlandırılır.
Hastane Standart Uygulamaları
- Malpraktis Kapsamı (Malpractice Coverage) – Tıbbi uygulama hatası, sağlanan hizmetin tıp camiasında kabul edilen uygulama standartlarından saptığı ve hastanın zarar görmesine veya ölümüne neden olduğu, bir sağlık hizmeti sağlayıcısının eylemi veya ihmalinden kaynaklanan mesleki hatalardır. Her hastane ve doktor, standart dışı bir durumun yaşanması ve hastanın yasal işlem yapması durumunda malpraktis sigortası yaptırmalıdır.
- Yerel Sağlık Hizmetleri Ruhsatlandırma ( Local Healthcare Licensing) – yerel tesis, hastane, klinik ve dolayısıyla doktorlar ve sağlık hizmetleri personelinin yerel olarak ruhsatlandırılmasını ifade eder.
Tele-tıp (Tele-medicine)
İnternet ve telefon aracılığıyla doktorlar ve hastalar arasındaki etkileşimler hakkındadır. Sağlık Turizminde hızla büyüyen bir uygulama alanıdır.
Şeffaflık (Transparency)
Sağlık Turizmi sektöründe sağlık hizmetlerinin kalitesi ve fiyatlandırılmasında tamamen açık ve dürüst olmaktır.
Seyahat Tıbbı (Travel Medicine)
Seyahat öncesi konsültasyon ve değerlendirmeyi, seyahat sırasında acil durum planlamasını ve seyahat sonrası takip ve bakımı içerir. Bilgiler, her ülke için dünya sağlık örgütü tarafından sağlanmaktadır. Tedavi risklerinin yanında hava yolculuğunun kendine özgü sağlık riskleri de değerlendirilir.
