Sağlık Turizmi, insanların sağlıklı yaşam arzusu ile başka bir ülkedeki sağlık hizmetlerine ulaşma amacıyla seyahat etmesidir. Ülkeler arası maliyet, erişilebilirlik ve bekleme süresi gibi temel sebepler sağlık turizmine ihtiyaç duyduğu ivmeyi sağlar.
İnternetin getirdiği olanaklar sayesinde artık insanlar oturdukları yerden dünyanın öbür ucundaki doktorlar, klinikler ve tedaviler hakkında anında bilgi sahibi olabiliyor. Özellikle gelişmiş ülkelerin sağlık sisteminde yaşanmakta olan yüksek maliyet ve bekleme süresi gibi sorunlar nedeniyle pek çok insan talep ettiği tedaviyi başka ülkelerde almanın yollarını arıyor. Aynı zamanda modern dünyada yaşanan zaman kısıtlılığı da insanları tatil ile tedaviyi birleştirmeye yöneltiyor. Bütün bu sebepler bir araya geldiğinde yurtdışında tedavi olmak giderek popüler hale geliyor.
1. Sağlık Turizminin Çeşitleri Nelerdir?
Ancak sağlık turizminin kapsamı yalnızca başka bir ülkede tedavi olmak olarak anlaşılmamalı. Peki sağlık turizminin çeşitleri nelerdir?
Medikal Turizm
Medikal turizm, tıp turizmi, tıbbi seyahat, sağlık turizmi veya küresel sağlık hizmetleri olarak da adlandırılmaktadır. Medikal turizm, tıbbi bakım için ikamet edilen ülke dışına seyahat etme süreci olarak tanımlanabilir.
Diş Turizmi
Diş turizmi, adından da anlaşılacağı gibi bir kişinin diş tedavisi olmak amacı ile başka bir ülkeye seyahat etmesidir. Örneğin diş implantları, kaplamalar ve estetik gülüş tasarımı gibi tedaviler diş turizminin kapsamı içerisindedir.
Wellness Turizmi
Wellness Turizmi, yani sağlıklı yaşam turizmi, hastalıkları tedavi etmekten çok hayat kalitesini artırmaya ve hastalıkları önlemeye odaklanmıştır. Wellness turizminin kapsamı çok geniştir. Örneğin ruhsal olarak bir öğretiyi deneyimlemek isteyen birinin Tibet’e gitmesi de, fiziksel bazı terapiler için bir kişinin Türkiye’de bir sağlıklı yaşam merkezine gelmesi de wellness turizminin kapsamının içerisindedir. Wellness turizmi hem fiziksel, hem de ruhsal sağlığa odaklanabilir.
SPA Turizmi
SPA turizmi, fiziksel ve ruhsal sağlığı geliştirici bazı faaliyetleri kapsar. Örneğin bir SPA merkezinde çeşitli masajlar ve çamur banyoları ile hem fiziken hem de ruhen rahatlama sağlanabilir. Ayrıca SPA turizmi bildiğimiz bir turizm deneyimi ile kolaylıkla birleştirilebildiğinden çok büyük bir avantaja da sahiptir.
Alternatif Sağlık Turizmi
Alternatif tedavilerin hayatımızdaki etkileri büyük. Alternatif sağlık turizmi de bu tedavileri yurtdışında alabilmek için yapılan bir tür sağlık turizmi olarak tanımlanabilir. Örneğin ABD’de yaşayan pek çok insan her sene Hindistan’ı ziyaret ederek eski öğretilere dayanan alternatif tıp tedavileri ile çeşitli rahatsızlıklarına çözüm bulmaya çalışıyor.
Tamamlayıcı Sağlık Turizmi
Tamamlayıcı sağlık turizmi, kişilerin bir tedavi sürecinde veya sonrasında yaşadıkları yan etkileri veya bazı rahatsızlıkları iyileştirmeye odaklanır. Kapsam olarak wellness turizmine benzer, ancak tamamlayıcı sağlık turizminde ana odak bir tedaviden kaynaklanan yan etki veya problemlerdir.
İleri Yaş ve Engelli Turizmi
İleri yaşta kişilerin ve engellilerin tercih ettiği sağlık turizmi çeşididir. Özel rehabilitasyon ve yaşlı bakım merkezlerinde bu kişilere yönelik özel bakımlar sertifikalı personeller tarafından yapılır.
2. Sağlık Turizmi Neden Tercih Ediliyor?
Sağlık turizmi aslında yeni bir kavram değil. Eski zamanlarda insanların yakınlarında erişemedikleri tedavilere ulaşabilmek adına uzun yollar kat edebildiklerini biliyoruz. Aynı motivasyon ile, ülkesinde gelişmiş kanser tedavileri bulunmayan pek çok insan, özellikle ABD’nin Houston kentinde bulunan dünyanın en iyi kanser araştırma merkezlerinden birine misafir oluyor. Ancak sağlık turizminin gerçekten popülerleşmesinin sebebi bununla sınırlı değil. Peki, insanlar neden sağlık turizmini tercih ediyor?
Maliyet Farkı
Gelişmiş ülkelerin pek çoğunda sağlık masrafları pek çok insanın karşılayamayacağı bir noktaya gelmiş durumda. Aynı zamanda sigorta şirketleri de bu maliyetleri düşürme konusunda beklenen performansı gösteremiyor. Gelişmekte olan ülkelerde ise sağlık masrafları daha düşük. Bu ülkeler özellikle kur farklarından ve yaşam masraflarından kaynaklı olarak aynı tedavileri benzer kaliteler ile çok daha uygun fiyatlara sağlayabiliyor. Bir örnek vermek gerekirse kalp bypass ameliyatı ABD’de ortalama 75 bin dolar gibi bir ücrete sahip. Ancak aynı ameliyat Türkiye’de ortalama 15 bin dolara yapılabiliyor. Böylesine bir fark, özellikle arada net bir tedavi kalitesi farkı olmayınca, pek çok insanı cezbediyor.
Bekleme Süreleri
Aynı şekilde pek çok gelişmiş ülkenin sağlık sistemlerinden dolayı, hastaların pek çoğu tedaviye ulaşabilmek için uzun süre beklemek zorunda. Bu durum özellikle aciliyeti olan tedavilerde insanları başka bir alternatif aramaya yönlendiriyor. Sağlık turizmini popüler hale getiren bir sebep de bu bekleme süresini azaltma isteği.
Ülkeler Arası Sağlık Yetkinlikleri Farkları
Sağlık turizmi tabii ki sadece gelişmiş olan ülkelerden gelişmekte olan ülkelere doğru yapılmıyor. Bazı ülkelerde belirli tedaviler için gerekli altyapıların sağlanamadığı durumlar olabiliyor. Çoğu zaman gelişmemiş ülkelerde yaşayan ancak belirli bir refah seviyesinde olan insanlar aradıkları tedaviye ulaşabilmek için gelişmekte olan ya da gelişmiş ülkelere seyahat edebiliyorlar. Ayrıca, kanser gibi tedavisi çok zorlu olan hastalıklarda insanlar bu hastalık özelinde uzmanlaşmış merkezlere gidip yeni çareler arayabiliyorlar.
Gizlilik
Sağlık turizminin büyümesindeki bir diğer etken ise sağladığı gizlilik avantajı. Örneğin bazı estetik tedavilerde hastalar gördükleri tedavinin çevreleri tarafından bilinmemesini isteyebiliyorlar. Bu durumda başka bir ülkeye seyahat edip kendisini kimsenin tanımadığı bir yerde tedavisini olup ülkesine geri dönmek bu insanlar için cezbedici bir seçenek.
Turizm Deneyimi
Evet, bazı insanlar için tedavi ile turizm deneyimini birleştirebilmek iyi bir seçenek olarak gözüküyor. Bundan dolayı sağlık turizmi yapmak onlara büyük bir avantaj sağlıyor. Ayrıca pek çok otelde sunulan SPA ve wellness hizmetleri tedavi sonrası rahatlama imkanı sağlamakta.
Kişiselleştirilmiş Bakım
Artan nüfus ile birlikte bir hastaya ayrılan zaman dilimi de giderek azalıyor. Böyle durumlarda pek çok hasta, sağlık hizmetlerinin kişiselleştirildiği ve daha özel hissettiren sağlık merkezlerinin olduğu ülkelere seyahat ediyor. Maliyet farkından dolayı da üst düzey hizmet almak için ekstra paralar ödemek pek çok gelişmiş ülke vatandaşı için problem değil.
3. Dünya'da ve Türkiye'de Sağlık Turizmi
Sağlık turizmi, internetin yaygınlaşması, turizmin giderek popülerleşmesi ve sağlık hizmetlerinin gelişmekte olan ülkelerde de iyi seviyelere gelmesi ile birlikte yılda 100 milyar doları aşan bir sektör haline geldi. Her geçen yıl yeni ülkeler, yeni sağlık kuruluşlar ve yeni aracı kuruluşlar bu büyük rekabete dahil oluyor. Sağlık turistlerinin ise alternatifleri sürekli artıyor. Rekabet zorlu olsa da, bazı ülkeler sektördeki yerlerini her geçen sene sağlamlaştırıyor. Sağlık turistleri arasında yaşanan ağızdan ağıza tecrübe aktarımı sayesinde bazı ülkeler popülaritesini artırıyor. Peki, bu ülkeler hangileri? Sağlık turizminde dünyada öne çıkan ülkelere göz atalım.
Tayland
Tayland dünyanın en çok sağlık turisti tedavi eden hastanelerinden birine sahiptir. Tayland, batı dünyasında ilgi ile karşılanan farklı kültürel özellikleri, turistik ve tarihi mirası, kaliteli hastane ve klinikleri ile sağlık turizminin önde gelen ülkelerinden biri.
Meksika
Meksika, coğrafi konumu sebebi ile özellikle Güney ve Kuzey Amerika kıtalarından pek çok sağlık turistine hizmet vermektedir. Özellikle Amerikan vatandaşları ve Amerika’da yaşayan Meksika kökenli vatandaşlar Meksika’nın sağlık turisti kitlesinin büyük bir kısmını oluşturur.
Türkiye
Türkiye, kaliteli sağlık hizmetleri, tarihi ve turistik hazineleri ve misafirperverlik gelenekleri ile pek çok sağlık turisti ağırlamaktadır. Özellikle saç ekimi, diş tedavileri ve estetik cerrahi konularında öne çıkan Türkiye, zengin termal kaynakları ile wellness ve SPA turizminde de oldukça fazla ilgi çekmektedir. Coğrafi konumu sebebiyle misafirlerinin çoğu Avrupa ve Orta Doğu’dan gelmektedir.
Singapur
Singapur özellikle bazı spesifik alanlarda kullandığı öncü teknolojiler ve tedavi metodlarından dolayı tercih edilir. Kullanılan gelişmiş yöntemlerden dolayı pek çok ülkeden hasta Singapur’u bazen yeni yöntemleri denemek, bazen de kendi ülkelerinde bulunmayan tedavileri olmak için tercih eder.
Hindistan
Hindistan yalnızca genel geçer tedavilerde değil, özellikle wellness turizminde her yıl pek çok hastaya ev sahipliği yapar. İlginç kültürel yapısı, tarihi mirası ve sağladığı turizm olanakları ile Hindistan her yıl Asya kıtasından pek çok misafiri ağırlar.
Brezilya
Coğrafi Konumu sebebi ile Brezilya, uygun fiyatlı plastik cerrahi operasyonlarında Amerika kıtasının en gözde ülkelerinden biridir.
Tayvan
Dünyanın en kaliteli hastanelerinden bazılarına sahip olan Tayvan, siyasi istikrarı, huzur verici ortamı ve turizm olanakları ile Asya kıtasının sağlık turizminde yükselen değerlerinden biridir. Yüksek teknolojiye sahip sağlık tesisleri sayesinde pek çok öncü tedaviyi rahatlıkla gerçekleştirebilmektedir.
Güney Kore
Güney Kore, teknolojiye yaptığı büyük yatırımlar ile son 30 senede oldukça zenginleşmiş bir ülke. Teknolojiye yaptığı yatırımlar ile sağlık sistemini de büyük ölçüde geliştirmiş ve son teknoloji tıbbi cihazlara sahip. Ayrıca bir eyaletinde kurduğu sağlık serbest bölgesi ile dikkatleri üzerine çekmiş durumda. Sağlık turizmine yeni yeni atılan bir ülke olmasına rağmen hızlı bir şekilde ağırladığı sağlık turisti sayısını yükseltiyor.
Amerika Birleşik Devletleri
Dünyanın ekonomik anlamda en güçlü ülkelerinden biri olan ABD, sağlık turizmi amacı ile tercih edilen ülkelerden biri. Her ne kadar sektörü ivmelerinden ana sebeplerden biri olan maliyet farklarında büyük dezavantajlar yaşasa da, sağlık teknolojilerindeki bilgi, beceri ve başarısı ile pek çok ülkede tedavisi mümkün olmayan hastalıklara yenilikçi ve başarılı tedaviler sağlayabiliyor. Bundan dolayı da her sene pek çok sağlık turisti ağırlıyor.
Almanya
Almanya, ABD gibi maliyet anlamında dezavantajlar yaşasa da, dünyanın en iyi sağlık teknolojilerine ve ilaç sanayisine sahip ülkelerinden biri. Bu durum, Almanya’nın pek çok kritik hastalıkta tercih edilmesine sebep oluyor.
Kosta Rika
Amerika kıtasında bulunması, kültürel ve tarihi mirası, turizm olanakları ve düşük maliyetli ve kaliteli sağlık hizmetleri ile Kosta Rika, sağlık turizminde en çok tercih edilen ülkelerden biri. Özellikle konum avantajı sebebi ile her yıl ABD ve Kanada’dan pek çok sağlık turisti ağırlıyor.
Malezya
Malezya, bu sektörün potansiyelini çok erken fark ederek buna yönelik adımlar atan bir ülkedir. Sahip olduğu yüksek sağlık teknolojilerinin yanı sıra, turistik olanakları ve İngilizcenin yaygın olarak konuşulması ile Malezya, Asya kıtasının en önemli sağlık turizmi destinasyonlarından biridir.
4. Türkiye'de Sağlık Turizmi Yapılan Yerler
Türkiye, coğrafi konumu ve sahip olduğu kültürel miras nedeniyle turistlerden oldukça yüksek sayıda talep görüyor. Böylesine büyük bir turizm potansiyeli, gelişmiş sağlık hizmetleri ile birleşince, Türkiye bu sektörde dikkat çeken bir ülke haline geliyor.
Türkiye’de sağlık turizmi yapılan yerler ise çok çeşitli. Pek çok şehrimiz, ya kültürel mirası ile, ya termal kaynakları ile, ya da gelişmiş tatil olanakları ile sağlık turistlerine hizmet veriyor. Türkiye’de sağlık turizminde öne çıkan şehirler ise şu şekilde:
İstanbul
İstanbul hem tarihi mirası ve harika boğazı ile, hem de hastane ve klinik çeşitliliği ile öne çıkıyor. Özellikle saç ekimi ve diş tedavileri için ülkemize gelen turistlerin ilgi odağı.
Antalya
Pek çok turist için tatil ve tedaviyi birleştirmenin en uygun olduğu yerlerden biri de Antalya. Sağlık turistleri hem deniz tatilinin tadını çıkarıyor, hem de estetik, diş ve göz tedavilerinden faydalanıyor.
Ankara
Ankara, hem başkent olması, hem de kaliteli hastane ve klinikleri ile sağlık turistlerinin tercih ettiği şehirlerden biri. Ayrıca tedavi sonrası rahatlamak isteyen misafirler Ankara çevresinde bulunan ilçelerdeki termal merkezlere de gitmeyi tercih edebiliyor.
İzmir
Coğrafi konumu, tarihi mirası ve tatil olanakları ile İzmir, her sene pek çok sağlık turistini misafir ediyor. Bünyesinde barındırdığı kaliteli hastane ve klinikler de bu sayıya katkı sağlıyor.
Muğla
Sunduğu eşsiz tatil olanakları ile Muğla, sağlık turistlerinin sıkça ziyaret ettiği şehirlerden biri. Özellikle diş tedavilerinde ve saç ekiminde öne çıkmakta.
Afyon, Nevşehir, Denizli, Yalova
Bu şehirlerin en büyük potansiyeli termal suları barındırmaları. Pek çok sağlık turisti her sene kaplıcalardan ve şifalı sulardan yararlanmak bu şehirleri ziyaret ediyor. Ayrıca Nevşehir’de bulunan peri bacaları ve Denizli’de bulunan travertenler de sağlık turistlerini bu şehirlere yönlendiren etkenlerden biri.
5. Sağlık Turizmi Yapmak İçin Gerekli Şartlar Nelerdir?
Türkiye’de sağlık tesisi ve sağlık turizmi aracı kuruluşu olarak sağlık turizmi yapılabilir. Sağlık Bakanlığının aldığı karara göre bu sektörde faaliyet gösterecek herhangi bir kuruluşun Sağlık Turizmi Yetki Belgesi almış olması gerekir. Sağlık Turizmi Yetki Belgesi’nin şartları, sağlık kuruluşları ve aracı kuruluşlar, yani bir diğer adıyla sağlık turizmi acenteleri için farklıdır.
Sağlık tesisleri için Sağlık Turizmi Yetki Belgesi’nin şartları aşağıdaki gibi listelenebilir:
- Sağlık tesisinin Sağlıkta Kalite Standartları değerlendirmesinden 85 puan ve üzeri almış olması gerekiyor. Ancak unutmamakta fayda var, bazı sağlık tesisi tipleri için böyle bir değerlendirme yapılmıyor.
- Sağlık tesisinin kendi otomasyon sistemi üzerinden yabancı hasta modülüne bilgi gönderebileceği bir altyapının hazırlanmış olması gerekiyor.
- Sağlık tesisinin, sağlık turistlerinin depozito ödemelerini sağlık tesisinin banka hesabına yatırabilecekleri bir altyapıya sahip olması gerekiyor.
- Sağlık tesisinin, bünyesindeki doktorları ve tedavi metodları ile ilgili detaylı bilgiler verebileceği bir web sitesine sahip olması gerekiyor.
- Sağlık turistlerinin tedavi planlamaları ve doktorlar ile ilgili bilgi alıp görüşlerini paylaşabilecekleri bir iletişim altyapısının sağlık tesisinin bünyesinde bulunması gerekiyor.
- Sağlık turistlerine çeşitli konularda hizmet verecek bir birimin sağlık tesisi bünyesinde oluşturulması gerekiyor.
- Ayrıca sağlık turizmi yaptığınız süre boyunca misafir ettiğiniz hastalarınızın kendi dilinde onam formları hazırlamanız gerekiyor. Bu koşul belge başvurusunda kontrol edilmese de yapılan rutin denetimlerde kontrol ediliyor.
Sağlık turizmi aracı kuruluşlarının Sağlık Turizmi Yetki Belgesi almak için sağlaması gereken kriterler ise şu şekilde:
- Aracı kuruluşun A grubu seyahat acentesi belgesine sahip olması gerekiyor.
- Aracı kuruluşun 3 adet sağlık tesisi ile sağlık turizmi protokolü yapmış olması gerekiyor.
- Dillerden biri İngilizce olması kaydıyla en az 2 dilde hizmet veren bir çağrı altyapısı aracı kuruluşun bünyesinde bulunmalı.
- Çağrı altyapısında çalışan kişiler dışında, yabancı dil bilen en az 2 kişinin istihdam ediliyor olması gerekiyor. Bu kişilerden en az 1’i İngilizce biliyor olmalı.
- Aracı kuruluşun sektörde faaliyet gösterebilmesi için 2’si İngilizce ve Türkçe olmak üzere en az 3 dilde hizmet veren bir web sitesine sahip olması gerekiyor.
- Aynı sağlık tesislerinde olduğu gibi aracı kuruluşlar da sağlık turizmi yaptıkları süreç boyunca bazı şartlara uymak zorunda. Bunlara KVKK kapsamında hasta verilerinin korunması ve tüm hastalara seyahatinin tamamını karşılayacak seyahat sağlık sigortalarının yapılması örnek verilebilir. Bu kriterler başvuru sürecinde değil, rutin yapılan denetimlerde kontrol ediliyor.
6. Sağlık Turizmi Yetki Belgesi Nasıl Alınır?
Sağlık Turizmi Yetki Belgesi Sağlık Bakanlığı tarafından verilmekte. Ancak sağlık tesisleri ve sağlık turizmi aracı kuruluşları için başvuru süreçlerinde bazı farklar mevcut. Öncelikle sağlık tesisleri için süreci inceleyelim.
Sağlık Turizmi Yetki Belgesi almak isteyen sağlık tesisleri öncelikle bir önceki bölümde bahsedilen kriterleri yerine getirmek zorunda. Daha sonra bu kriterleri karşıladıklarını kanıtlayan belgeler ile Sağlık Bakanlığı’nın yayınladığı başvuru formunu doldurarak Sağlık Bakanlığı’na başvurarak yetki belgesini alma konusunda gerekli adımı atmış olacaklar.
Aracı kuruluşlar için ise sürecin ilk adımı, TÜRSAB tarafından verilen A grubu seyahat acentası belgesini almak. Sonrasında sağlık bakanlığının belirlemiş olduğu kriterleri yerine getirerek ilgili kurumlar aracılığı ile başvuruda bulunarak aracı kuruluş yetki belgesini alabilirler.
7. Sağlık Turizminde Devlet Teşvikleri Nelerdir?
Sağlık turizmi, Ticaret Bakanlığı tarafından “Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticareti” olarak kabul edilir ve bundan dolayı pek çok alanda verilen devlet teşviklerinin kapsamındadır. Bu teşvikleri almanın ön koşulu ise Sağlık Turizmi Yetki Belgesini almış olmaktır. Ticaret Bakanlığı, hem sağlık tesislerine, hem de aracı kuruluşlara pek çok alanda teşvikler sağlamaktadır. Peki, sağlık turizminde devlet teşvikleri hangi alanlarda veriliyor? Göz atalım:
- Tescil ve Koruma Desteği
- Belgelendirme Desteği
- Yurtdışı Birim Desteği
- İstihdam Desteği
- Acente Komisyon Desteği
- Komplikasyon ve Seyahat Sağlık Sigortası Desteği
- Danışmanlık Desteği
- Tanıtım, Pazarlama ve Reklam Destekleri
- Hasta Yol Desteği
- Sağlık Turizmine Yönelik Yapılan Eğitim ve Tanıtım Faaliyetleri Desteği
Görüldüğü üzere, devlet teşvikleri harcama yapılan pek çok alanda kapsamlı fırsatlar sunuyor. Ayrıca bu teşviklerden bazıları, 1 seneye kadar geriye dönük şekilde de alınabiliyor. Yukarıda listelenen devlet teşviklerinin karşıladığı harcama oranları ise yüzde 75’e kadar çıkabiliyor.
Devlet teşviklerinden faydalanmadan önce, işin uzmanı bir kurum ile çalışılması elzemdir. Bunun en büyük sebebi, gelen başvuruların bakanlık tarafından titizlikle incelenmesi ve bazı nüanslardan dolayı kabul edilmeme gibi durumların sıkça yaşanmasıdır. Ayrıca, devlet teşviklerine başvurmadan önce sağlık tesisinin ya da aracı kuruluşun ödemeler ile ilgili kapsamlı bir planlama yapması, hangi teşviğin hangi şekilde kullanılacağına karar vermesi ve başvurunun reddi gibi konularda bir B planına sahip olması gerekmektedir.
Devlet teşviklerine başvuru süreci, Ticaret Bakanlığı tarafından sunulan Destek Yönetim Sistemi(DYS) üzerinden yürütülmektedir. Teşvikler için gerekli belgeler ise, teşviğin niteline göre değişiklik göstermektedir. Örneğin, dijital reklamlar için verilen teşviklerde yalnızca detaylandırılmış reklam bilgileri ve faturalar gerekli iken, tercümanlık hizmetleri için verilen teşviklerde tercümanın hangi dilleri bildiğini gösteren, çeşitli kurumlardan alınmış sınav sonuçları gerekmektedir.
Sağlık turizmi eğitiminde yetki belgesi ve teşvik gibi konuları uygulamalı olarak öğrenebilir, işinizi kurmak ve büyütmek için gerekli yasal süreçleri kolaylaştırabilirsiniz.
8. Sağlık Turizmi Nasıl Yapılır?
Sağlık turizmi, pek çok disiplini bir arada bünyesinde barındıran multidisipliner bir iştir. Yüksek miktarda operasyon gücü, bilgisi ve planlaması gerektirir. Bu sektör özetle, hastaya yalnızca bir tedavi sağlanması değil, komple bir sağlık ve turizm deneyiminin yaşatılmasıdır. Sağlık turizmi yapabilmek için gerekenleri şöyle özetleyebiliriz:
- Sağlık turizmi için gerekli yasal izinlerin ve belgelerin alınması
- Sağlık tesisi içerisindeki fiziksel altyapıları hazırlama
- Hastaya kendi dilinde hizmet verebilmek için gerekli insan kaynaklarının(hasta rehberi gibi) planlanması
- Hedef ülkedeki sigorta sisteminin anlaşılması ve bu ülkedeki sigorta şirketleri ile anlaşmalar yapmanın yollarının aranması
- Uluslararası hasta etiği ve hukuku konularına hakim olunması
- Seyahat planlaması ve operasyonu için bilgi ve yetkinlik kazanılması
- Satış ekibinin oluşturulması
- Pazarlama stratejilerinin oluşturulması
- Sosyal medya, web site gibi dijital varlıkların oluşturulması ve yönetilmesi
- Tedavi planlaması, satış ve seyahat planlaması için hasta ile kurulacak iletişimin altyapılarının oluşturulması(randevu sistemleri, görüntülü görüşme sistemleri gibi)
- Hasta memnuniyeti, geri dönüşleri gibi metrikleri toplayacak ve değerlendirecek bir altyapının oluşturulması
- Hastanın seyahati boyunca transfer hizmetlerinin sağlanabilmesi için gerekli işlemlerin yapılması
- Hastanın konaklama işlemlerinin planlanabilmesi için gerekenlerin yapılması
Görüldüğü üzere sağlık turizmi bir sağlık turistinin tüm temas noktalarını tasarlama ve bu operasyonu yönetme üzerine kurulu zorlu bir iş.
Ancak bu zorlu süreci basit hale getirmek mümkün. Sağlık turizmi eğitimine katılarak operasyon süreçlerini ve yönetimini daha detaylı şekilde öğrenip işinizi büyütmek için kullanabilirsiniz.
9. Yurtdışından Hasta Nasıl Getirilir?
Yurt dışından hasta getirme süreci, ülkenin, sağlık tesisinin ve aracı kuruluşun hedef ülkede yaptığı tanıtımlara bağlıdır. Hedef kitlesine ulaşamayan bir sağlık turizmi kuruluşu, ister tesis ister aracı kuruluş olsun, yurtdışından hasta getirmeyi başaramayacaktır.
Sağlık turizminde hedef kitleye ulaşabilmek için pek çok metod vardır. Bu metodların en başında dijital pazarlama gelir. Dijital pazarlama faaliyetleri ile internet üzerinde markanıza ait bir varlık oluşturur ve bu varlığı dilediğiniz hedef ülkeye çeşitli reklam faaliyetleri yaparken kullanarak bilinirliğinizini artırırsınız.
Hedef kitleye ulaşmanın ve onları ikna etmenin bir diğer yolu da akreditasyonlar ve yurtdışı sigorta anlaşmalarıdır. Yurtdışında tedavi olmak isteyen bazı hastalar, öncelikle JCI gibi uluslararası bir akredite kuruluştan sağlık kurumu taraması yapar. Çünkü bu akreditasyon bazı hastalar için bahsi geçen sağlık kuruluşuna güven duyulabilmesi için ön koşullardan biridir. Bunun yanında, hedef ülkedeki sigorta şirtketleri ile anlaşma yoluna gitmek de yurtdışından hasta getirmenin etkili yollarından biridir. Tek bir sigorta şirketi ile anlaşma yaparak binlerce işlemi kurumunuz bünyesinde gerçekleştirebilirsiniz.
Sağlık turizmi hakkında yapılan konferans ve fuarlar da yurtdışından hasta getirmenin yollarından biridir. Bu konferans ve fuarlarda hem sağlık kuruluşunuzu, hem de ülkenizi tanıtabilir, yurtdışındaki sağlık tesisleri, turizm acenteleri ve sigorta şirketleri ile çeşitli bağlantılar kurabilirsiniz.
10. Sağlık Turizminde Tanıtım, Markalaşma ve Pazarlama
Herhangi bir kuruluşun hizmetlerini tanıtması, olası müşterilerine ulaşması ve bir marka haline gelmesi, sektöründe var olabilmesi için olmazsa olmazlardır. Aynı şekilde, sağlık turizmi gibi temelinde globallik olan bir hizmet sektörü alanında tanıtım, marka ve pazarlama faaliyetlerinin önemi hayatidir. Şimdi, sağlık turizminde tanıtım, pazarlama ve markalaşma faaliyetlerine göz atalım.
Tanıtım
Sağlık turizminde tanıtım faaliyetleri ülkeyi, hizmetleri, teknolojik olanakları ve turizm potansiyelini hedef ülkede duyurmaya odaklanır. Çeşitli reklam çalışmaları, konferanslar ve fuarlar ile sektörde ülkenin bilinirliğinin artması için çalışmalar yapılır. Tanıtım faaliyetlerinde en çok sağlık turizmi ile ilgilenen dernekler, devlet kuruluşları ve acenteler yer alır. Tanıtım faaliyetleri, detaylara girmenin aksine sektöre bütünsel bir yaklaşım ile rekabete ortak olmayı hedefler.
Markalaşma
Marka, insanların aklında yer alan bir konsepttir. Bu konsept bir anda oluşmaz. Yavaş yavaş, çeşitli tanıtım çalışmalarının ve sektörde verilen hizmetlerin sonucunda insanların aklına yerleşir. Örneğin Tayland, sağlık turizminde en öne çıkan ülkelerden biri. Pek çok gelişmiş ülkede Tayland’ın bu potansiyeli biliniyor. Burada dikkat edilmesi gereken, Tayland’ın spesifik bir kuruluşunun ya da tedavi metodunun değil, Tayland’ın kendisinin direkt olarak sağlık turizmi ile bağdaştırılması. Markalaşmanın gücü işte burada ortaya çıkıyor.
Pazarlama
Pazarlama, hizmetlerin ve markanın tanıtılması ve bilinirliğinin artırılması için yapılan çalışmalardır. Pek çok alt sınıfa ayrılır. Sağlık turizminde öne çıkan çeşitleri dijital pazarlama, konvansiyonel pazarlama, B2G pazarlama ve B2İ pazarlamadır. B2G ve B2İ pazarlama metodları konferansları, fuarları ve yurtdışı anlaşmalarını kullanarak dolaylı yoldan hedef kitleye ulaşmaya çalışırken, dijital ve konvansiyonel pazarlama web site, sosyal medya, televizyon ve radyo gibi araçları kullanarak reklamlar yoluyla hedef kitleye doğrudan ulaşmaya odaklanır.
Sağlık turizminde tanıtım, markalaşma ve pazarlama faaliyetleri işinizin büyümesini muazzam ölçüde artırabilir. Sağlık turizmi eğitiminde bu faaliyetler sayesinde işinizi nasıl büyütebileceğinizi öğrenebilirsiniz.
11. Sağlık Turizminde Satış
Sağlık turizminde tanıtım ve pazarlama faaliyetleri ile hedef kitleye ulaşıldıktan sonra sıradaki aşama satış işlemlerinin yapılmasıdır. Sağlık turizminde satış işlemleri genellikle sağlık tesislerinin ve sağlık turizm acentelerinin çağrı merkezleri üzerinden gerçekleşir. Bunun yanında potansiyel müşteriler sosyal medya veya web sitedeki altyapılar aracılığı ile de ilk teması kurabilirler.
Satış aşamasının sağlıklı geçebilmesi için öncelikle doğru bir akış oluşturulmalıdır. Özellikle sosyal medya ve web site kanallarından gelen olası müşterilere hızlı dönüş yapılması ve sonrasında hangi aşamaya geçileceği önceden belirlenmelidir. Ayrıca çağrı merkezi ile yapılan görüşmede hastanın verilen bilgilerden tatmin olmadığı ve bir doktorla görüşmek istediği durumlarda ne yapılacağı da önceden planlanmalıdır. Bunun yanında kuruluşun web sitesine otomatik randevu altyapıları eklenerek hastaların bir an önce çağrı merkezi veya doktorlar ile görüştürülmesi sağlanmalıdır.
Satış aşamasının başarısını belirleyen en önemli faktörlerden biri de satış ekibinin bilgisi, deneyimi ve önceden oluşturulmuş satış senaryolarıdır. Satış senaryoları sayesinde çağrı merkezi ekibi hangi sorulara hangi cevabı vermeleri gerektiğini daha net anlar, ayrıca satış konuşmasındaki akış da belirlenmiş olur. Ayrıca tıbbi terimlerin de doğru yerde doğru zamanda ve hastayı gerçekten bilgilendirecek şekilde kullanılmasını sağlar.
Bir satış süreci oluştururken dikkat edilmesi gereken husus olası müşterilere gerekli bilginin eksiksiz olarak verilmesidir. Ayrıca fiyat konusunda da müşteriyi yanıltıcı sözlerden kaçınılmalı, ve mümkünse sabit fiyat politikası izlenmelidir. Çünkü hiç kimse başka bir ülkeye yaptığı sağlık turizmi seyahatinde karşılaşacağı sürpriz bir ücretten memnun olmaz.
12. Sağlık Turizmini Tehdit Eden Riskler
Sağlık turizmi sürekli gelişen ve hızla büyüyen bir sektör. Her yıl sektöre yeni ülkeler, yeni sağlık kuruluşları ve acenteler dahil oluyor. Şimdilik bir sıkıntı yok gibi gözükse de, aslında sağlık turizmini tehdit eden riskler de tabii ki mevcut.
Sağlık turizmini tehdit eden risklerden belki de en büyüğü düşük yatırımlar ile kurulmuş, günü kurtarmaya odaklanan kalitesiz sağlık tesisleridir. Bu tesisler merdiven altı diyebileceğimiz kliniklerde çeşitli tedavileri ucuz fiyatlarla sağlamaya çalışırlar. Düşük fiyat sebebi ile böyle tesisleri tercih eden sağlık turistleri de aldıkları hizmetin kötülüğünden dolayı sağlık turizmine olumsuz bakmaya başlarlar. Yavaş yavaş ülkelerin itibarları yerle bir olur.
Sağlık turizmini tehdit eden bir diğer sorun ise hukuksal farklılıklardır. Malpraktis durumlarında başka bir ülkede açılan davalar uzun süreler boyunca sonuca ulaşmayabilir. Bir diğer problem ise ülkeler arası kültür farklarıdır. Alıştığı kültürden çok farklı bir kültüre sahip ülkelere seyahat eden sağlık turistleri olası bir kötü deneyimde sağlık turizmine karşı bakışlarını değiştirebilir ve bunu kendi ülkelerine döndüklerinde çevrelerindeki insanlara anlatabilirler. Ağızdan ağıza yayılmanın güçlü etkisi ile birlikte bahsi geçen ülkenin sağlık turizmindeki itibarı kısa süre içerisinde yerle bir olur. Bu kaderi paylaşan ülke sayısı da arttıkça sağlık turizmine karşı duyulan endişeler iyice artar ve sağlık turizmi küçülmeye geçebilir.
Artan rekabet ile birlikte ülkeler ve kurumlar arası karalama kampanyaları da sağlık turizmini tehdit eden risklerden biridir. Başka bir ülkenin veya aynı ülkede bulunan başka bir kurumun itibarının zedelenmesi, uzun vadede bu gibi olayların büyüyerek sektör itibarının zedelenmesine sebep olabilir.
